Ne të gjithë duhet të shqetësohemi kur çdo gjykatë dënon gazetarët me besnikëri ndaj akuzave të tronditura dhe nga të gjitha llogaritë e besueshme kjo është ajo që ndodhi në Mianmar këtë javë.

Reporterët e Reuters Wa Lone dhe Kyaw Soe Oo u akuzuan për shkelje të aktit sekret zyrtar dhe dënohen me shtatë vjet prapa hekurave.

Ata po hetonin një krim lufte të mundshme – masakrën brutale të fshatarëve Rohingya nga ushtria e Myanmarit.

Më shumë se 700,000 Rohingya, një grup i pakicave etnike, që atëherë kanë ikur nga vendi. Shumë prej tyre përshkruan vrasjet brutale, përdhunimin dhe djegien pa dallim të fshatrave të tyre.

Pavarësisht nga të gjitha dëshmitë, qeveria vazhdon të mohojë se ka sulmuar Rohingya të paarmatosur. Në vend të kësaj, ajo pretendon se ka shënjestruar vetëm policinë.

Të dy gazetarët e burgosur thonë se ata u krijuan nga policia, u rrethuan dhe u shtrënguan në marrjen e dokumenteve që nuk deshën, pastaj u arrestuan menjëherë për të pasur ato dokumente nga oficerë të tjerë që prisnin aty pranë.

Ata janë larg nga gazetarët e parë që të përballen me një reagim të ashpër nga autoritetet e Myanmarit për raportimin e tyre. Por situata po përkeqësohet.

Në fund të vitit të kaluar, Esther Htusan, një gazetar i Associated Press, fitues i çmimit Pulitzer, u detyrua të largohej nga Myanmar pas kërcënimeve me vdekje. Ajo beson se ajo nuk mund të raportojë në mënyrë të sigurtë nga vendi i saj.

Deri më tani këtë vit, sipas Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, 39 gazetarë janë vrarë në mbarë botën. Vitin e kaluar, më i fundit për të cilin CPJ ka të dhëna të besueshme, 262 gazetarë u burgosën.

Megjithatë, këto shifra nuk tregojnë të gjithë figurën. E vërteta e shëmtuar është se shumica e gazetarëve të përkushtuar, profesionistë të vrarë ose që po mbahen në burg për raportimin e tyre janë reporterë lokalë, vendas të regjimeve shtypëse që mbulojnë.

Jashtë konflikteve të mëdha, është më shpesh reporterë lokalë që gjithmonë kanë përballuar barrën e armiqësive, duke çuar në burg ose më keq.

Ndryshe nga gazetarët e huaj në detyrë që mund të largohen kur puna është bërë, gazetarët lokalë nuk kanë luksin e shtëpive përtej plumbave dhe shtrirjen e zyrtarëve mbi të cilët ata kanë raportuar.

Ka qenë prej kohësh në këtë mënyrë, qofshin ato në Bejrut, Irak apo Afganistan, ku gazetarët e huaj vdesin muaj të tërë. Por, kur ndryshon qendra e vëmendjes, gazetarët lokalë lirohen të vazhdojnë të vetmuar.

Ajo që është e ndryshme tani është se ne mbështetemi tek këta gazetarë lokalë më shumë sesa kemi bërë ndonjëherë më parë.

Ta themi thjesht, ka shumë më pak nga gazetarët e dikurshëm kudo në botë.

Shumë gazeta dhe rrjete televizive ndërkombëtare kanë mbyllur të gjitha, por një pjesë të vogël të zyrave të huaja dhe mbështeten gjithnjë e më shumë në rrjetet e besuara të profesionistëve vendas, si vijë e parë e raportimit të konsiderueshëm.

Po, mediat sociale janë bërë një mjet i mrekullueshëm për të na njoftuar për mizoritë dhe zhvillimet më të vogla. Ne kemi më shumë video, më shpejt se kurrë më parë. Por premia që ne të gjithë duam është informacioni i saktë i besueshëm për të shkuar me të gjitha ato foto, për të kuptuar atë që po shohim – dhe për t’i mbajtur ata përgjegjës për llogari.

Ne kemi nevojë për dikë të besueshëm, të përgjegjshëm dhe të njohur me etikën e gazetarisë atje në terren. Dikush që e njeh situatën dhe mund të bëjë kuptim me raportim të paanshëm dhe të saktë.

Kjo është vlera e gazetarëve vendas; kjo është gjithashtu ajo që i bën ata objektiva të gatshëm për regjimet autokratike.

Gazetarët i njohin mirë vendet e tyre dhe historitë e tyre, shpesh kanë burime të mëdha dhe ndonjëherë e dinë se kush e fsheh atë dhe ku.

Pa një protestë të fortë ndërkombëtare, qeveritë që demonizojnë dhe mbyllin gazetarët e mirë dhe të sinqertë për t’i thirrur ata në llogari do të marrin mesazhin që ata mund t’i trembin të gjithë gazetarët në heshtje, në mënyrë që ata të jenë të lirë të shkelin çfarëdo ligjesh dhe normash që zgjedhin.

Ishte një valë e vazhdueshme e zemërimit ndërkombëtar që në fund të fundit ndihmoi gazetarin australian-letonez Peter Greste dhe përfundimisht, kolegët e tij vendas Mohamed Fahmy dhe Baher Mohamed u liruan pas më shumë se një viti në burgun egjiptian, të akuzuar për dëmtim të sigurisë kombëtare./arbresh.info/